Ιστορικά στοιχεία

Ο οικισμός αναφέρεται για πρώτη φορά στο Οθωμανικό κατάστιχο του 1461-63 με 15 κατοίκους αλβανικής εθνικότητας. Στη συνέχεια αναφέρεται στη Βενετική καταγραφή του Grivani του 1700 ως Λέπεσι με 51 κατοίκους. Το 1713 ήταν μία ενορία με το χωριό Μπούγα, που υπαγόταν στην Πάτρα.Το 1835 εμφανίζεται για πρώτη φορά σε διοικητική απόφαση να ανήκει στο δήμο  Νεζερών όπου και παραμένει μέχρι τη συγχώνευση των δήμων το 1840, οπότε εντάσσεται στο δήμο Φαρών. Το 1912 με τη σύσταση των πρώτων κοινοτήτων, συστάθηκε η κοινότητα Λοπεσίου. Στις 31 Ιουλίου 1926 καθορίστηκαν τα όρια των κοινοτήτων Καλάνιστρας και Λοπεσίου με υπογραφή Νικολάου Γκίνη δημοδιδασκάλου και Παναγ. Παπαγιαννοπούλου.  Από το 1928 μετονομάστηκε Καταρράκτης, διότι κατά τον Παπαχατζή (Παυσανίου Ελλάδος περιήγησις, Αχαϊκά 93), το νερό του ποταμού Πείρου, ο οποίος πηγάζει από εκεί, κοντά στους μυκηναϊκούς τάφους του χωριού σχηματίζει θορυβώδη καταρράκτη.  Το 1828 είχε 34 οικογένειες. Ο   Laeke (Τravels in Morea, 1805 II, 121 ) βρήκε 20 οικίες, φυλάκιο αρματολών και πηγές εξαιρετικού ύδατος, που κατεβαίνουν στον ποταμό Πείρο. Το 1828 είχε 34 οικογένειες, το 1851  37 και το 1889 293 κατοίκους.   Κατά τον «Φορολογούμενον»  στις 19.6.1881 έφθασε στο χωριό η πρώτη άμαξα. Το αρχικό όνομα Λόπεσι  θυμίζει έναν αγελαδοτρόφο  ( η λέξη αλβανική  λοπ= αγελάδα). Σύμφωνα με τον Χρ. Κορύλλο (Χωρογραφία της Ελλάδος 81, Πεζοπορία από Πατρών εις Τρίπολιν, Πάτρα 1890) το χωριό είχε 50 οικογένειες, πολλά υποδηματοποιεία και πανδοχεία.  Ξεχωρίζει για το άφθονο κρύο νερό που πηγάζει από μικρή σπηλιά μέσα στο χωριό. Το 1920 – 1 μέσα σε χαράδρα και στους πρόποδες απότομου λόφου από ασβεστοβριθή  ψαμμίτη (ψαμμίτης: πέτρωμα από συγκολλημένους κόκκους  άμμου) στου Καρακατσούλια το μύλο, βρέθηκαν περίπου δέκα μυκηναϊκοί τάφοι, με σκελετούς, αγγεία, κοσμήματα κλπ. τα οποία ο Ν. Κυπαρίσσης περιγράφει στην έκθεσή του «Εφημερίδα της Αρχαιολογικής εταιρείας», 13 Μαρτίου 1921 . Ανασκαφές ενήργησε στην περιοχή και το χωριό ο Ν. Ζαφειρόπουλος (Πρακτικά  Αρχαιολογικής  εταιρείας 1952, 396-412), ο Ν. Γιαλούρης μετά από αυτόν, βρήκε λαξευτό τάφο μυκηναϊκό, με χρυσό εγχειρίδιο (1958), και ο Ευθ. Μαστροκώστας (Αρχαιολογικό Δελτίο 1964,186 και 1965, 22.3.)Κατά τον Κ. Συριόπουλο (Η Προϊστορία Πελοποννήσου 1964, 343,443, 504) βρέθηκαν τάφοι μεσοελλαδικοί με ανθρώπινα οστά, όστρακα κλπ. Στο αρχαιολογικό  Μουσείο υπάρχουν χαλκά, αργυρά, σιδηρά είδη  του Η΄ αι. π. Χ. Στη θέση Αριδράκου βρέθηκε τάφος γεωμετρικής εποχής, κάνθαρος, κύπελλο κ.α.Το 1984 μέσα στο χωριό, δυτικά του ρέματος «του Γιάννη τα λαγκάδια» στο οικόπεδο Γ. Χρυσανθακόπουλου βρέθηκε παλαιοχριστιανικός τάφος με κάλυψη σχιστολιθικών πλακών. Βρέθηκε σκελετός. Υπάρχουν ενδείξεις ότι πρόκειται για ευρύτερο παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο.  Στις πλαγιές του λόφου Ραχιβίδι, ένα χλμ. πριν από το χωριό (στο κτήμα Φ. Λιαπαρίνου) βρέθηκε ταφικό πιθάρι  των κλασικών χρόνων και τρία αγγεία από τα οποία το ένα πτηνόμορφο (Μιχ. Πετρόπουλος ΑΔ 39/1984, σ. 103).

 

 Το χωριό το 1965!